همه ما به لزوم تعویض به موقع روغن موتور آگاه هستیم و حتی برای حفظ سلامت آن گاهی اوقات سعی می کنیم که زودتر از زمان لازم نسبت به تعویض روغن موتور اقدام کنیم. به شکلی می توان گفت که تعویض روغن موتور همیشه یکی از دغدغههای اصلی مالکان خودروها بوده و هست به خصوص این مساله در خودروهایی که قیمت بالاتری دارند نگرانی بیشتری ایجاد می کند. روغن به عنوان روانکننده قطعات موتور مورد استفاده قرار می گیرد و موجب افزایش طول عمر موتور میشود و همین امر به مرور باعث سیاه شدن روغن موتور میشود. اگرچه تولیدکنندگان روغن موتور به رانندگان توصیه می کنند پس از طی مسافت مشخصی اقدام به تعویض روغن خودرو نمایند اما در بعضی مواقع، روغن موتور کارایی خود را زودتر از زمان استاندارد از دست میدهد و در این شرایط ممکن است به موتور ماشین آسیب جدی وارد شود.
سیاه شدن روغن موتور
بسیاری تصور می کنند که سیاه شدن روغن موتور دلیل خراب شدن ان است. در صورتی که عکس ان صادق است. یعنی اگر در یک دستگاه سالم روغن پس از مدتی استفاده سیاه نشد نیاز به تعویض دارد. در یک موتور سالم زود سیاه شدن روغن بعلت خاصیت پاکنندگی روغن موتور است. یعنی ماده افزودنی پاک کننده در روغن موتور.
دوده حاصل از احتراق را در خود بصورت معلق نگه می دارد و طبعا سیاه می شود. در نتیجه اگر روغن موتور شما دیر سیاه شود باید نگران شوید. بدین معنی که روغن قدرت جذب و معلق نگه داشتن دوده ها و مواد زائد را ندارد. و این دوده ها و الودگی ها روی قطعات موتور و لابلای انها ته نشین شده و باعث عدم انتقال حرارت –سائیدگی –رینگ چسباندن و روغن سوزی بیش از اندازه و کاهش تراکم گاز و کشش موتور خواهد شد.
همینطور بخوانید: اشنایی با انواع روغن موتور
عوامل موثر در مدت کارکرد تعویض روغن موتور
- شرایط کار و عملکرد موتور
- کیفیت احتراق موتور
- کیفیت فیلترهای هوا و روغن
- مدت زمان ماندن روغن در کارتر
در شرایط کارکرد سخت مثل طی مسافتهای کوتاه، استارت زدنهای مکرر، در جا کار کردن زیاد، ترافیک و یا حرکت در محیطهای با گرد و غبار زیاد، شرایط آب و هوایی نامناسب (مناطق سرد سیر)، (مناطق گرم سیر)، روغن موتور را هر 5000 هزار کیلومتر تعویض کنید.
روغن بعضی خودروها را میتوان تا 12000 کیلومتر تعویض نمود اما باید توجه داشت که افزایش کیلومتر تعویض موجب افزایش صدمات ناشی از تجمع رسوبات به صورت لجن و کاهش کارایی به خودرو و آلودگی بیشتر محیط زیست میگردد.
لازم به ذکر است همانطور که گفته شد سیاه شدن روغن موتور دلیل اصلی تعوض روغن موتور نباید باشد.
روغن های موتور با سطح کارآیی پایین تر به هیچ وجه نباید برای موتورهای با تکنولوژی بالاتر استفاده گردد. در مورد استفاده از روغن های با سطح کیفی بالاتر برای موتورهای قدیمی تر نیز بایستی جانب احتیاط را نگهداشت و در صورت لزوم تفاوت سطوح از یک درجه بیشتر نباشد. اختلاط دو نوع روغن موتور غیرهمنام و یا با دو سطح کیفی متفاوت دارای اثرات نامشخصی بوده و به هیچ وجه توصیه نمی گردد.
دلیل این موضوع تاثیر متقابل مواد افزودنی بعضا متفاوت موجود در روغن ها بر روی یکدیگر و ایراد صدمات شدید به موتور می باشد. با توجه به عوامل گوناگون از قبیل کیفیت سوخت، شرایط آب و هوایی، ترافیک، نوع رانندگی و بسیاری موارد دیگر کیلومتر کارکرد ذکر شده برای روغن موتور عموما قابل حصول نبوده و تعویض روغن قبل از رسیدن به حداکثر زمان کارکرد، توصیه می گردد.
هنگام تعویض روغن موتور خودرو، بهتر است فیلتر روغن نیر عوض شود. تعویض روغن با استفاده از دستگاه های مکش که از بالای موتور، روغن را تخلیه می نمایند چندان مفید نمی باشد. به دلیل تجمع رسوبات و آلودگی ها در کف کارتر روغن، تخلیه از انتهای کارتر موجب خروج بیشتر لجن و سایر آلاینده ها خواهد شد. متوسط زمان تعویض روغن در کشورهای پیشرفته صنعتی 13000کیلومتر و برای کشور ما، ایران این رقم حدود 3000کیلومتر می باشد.
استفاده از ظروف پلاستیکی نسبت به فلزی، مقرون به صرفه تر بوده و آلودگی کمتری داشته و میزان هدر رفتن روغن پایین تر خواهد بود. روغن موتور در هر صورت موجب آسیب به پوست گردیده و از تماس طولانی مدت با آن بایستی جدا اجتناب شود.
همینطور از دست ندهید: دلایل کم شدن روغن موتور