تسمه تایم خودرو یکی از قطعات بسیار مهم در هر خودرو به شمار می آید که حرکت چرخشی بین میل لنگ و بادامک را تنظیم می کند. اگر چه جنس تسمه تایم از لاستیک است، اما مقاومت خوبی نیز دارد و باید مدت زمان قابل توجهی دوام بیاورد. اما به دلایل خاص و بالا بودن عمر مصرف، تسمه تایم ممکن است پاره شده یا خرابی هایی داشته باشد. خرابی یا پارگی تسمه تایم خودرو به صورت مستقیم روی سوپاپ ها تاثیر منفی گذاشته و حتی می تواند پیستون را دچار آسیب نماید.
در نظر داشته باشید که در خودروهای گوناگون، خرابی و پارگی تسمه تایم نمودهای متفاوتی داشته و آسیب های شدیدتر یا سطحی تری در پی خواهد داشت. اما در حالی که با خیال راحت در حال رانندگی با خودروی خود هستید، چطور عیب یابی خودرو خود را انجام داده و متوجه خرابی یا پارگی تسمه تایم شوید؟
علائم پارگی یا خرابی تسمه تایم خودرو کدامند؟
پیش از هر چیزی لازم به ذکر است که زمان نرمال برای تعویض تسمه تایم خودرو، روی کیلومتر 60 تا 140 هزار پیشنهاد شده و توصیه می گردد. البته این کیلومتر بسته به شرایط رانندگی افراد متفاوت بوده و در صورتی که فشار زیادی به اتومبیل خود وارد کرده باشید، حتی ممکن است لازم باشد که روی 40 هزار کیلومتر یا کمتر از آن، نسبت به تعویض تسمه تایم اقدام کنید.
زمان تعویض تسمه تایم
به طور مثال زمان تعویض تسمه تایم برای خودروی پراید روی 80 هزار کیلومتر در نظر گرفته شده است. این زمان برای تندر 90 به هر 45 هزار کیلومتر می رسد. رانا نیز روی هر 60 هزار کیلومتر نیاز به بازدید و تعویض تسمه تایم دارد.
علائم و نشانه های خرابی تسمه تایم کدامند؟ چه زمانی باید تسمه تایم را تعویض کنیم؟از طرفی دیگر باید این را در نظر بگیرید که به جز استفاده ی کیلومتری، تسمه تایم ها عمر مفید به لحاظ طول زمانی دارند. مکانیک ها و سازنده ها توصیه می کنند که از هر تسمه تایم بیش از 3 سال استفاده نشود. زیرا ماهیت جنس آن، در زمان بیشتر از 3 سال دچار فرسودگی و پوسیدگی فارغ از کیلومتر مصرف شده و مستعد پارگی خواهد بود.
این عدد چیزی است که در خودروهای مختلف، تفاوت دارد و برای اطلاع از آن باید به دفترچه راهنمای خودروی خود مراجعه نمایید.
خاموش شدن ناگهانی خودرو از علائم خرابی تسمه تایم خودرو
خرابی تسمه تایم باعث می شود که با وجود استارت زدن، خودروی شما روشن نگردد. حتی ممکن است که شما صدای استارت خوردن اتومبیل را بشنوید، اما خبری از روشن شدن خودرو و به کار افتادن موتور آن نخواهد بود. برای روشن شدن خودرو و حرکت آن نیاز داریم که با هر بار چرخیدن میل بادامک، میل لنگ نیز دو بار بچرخد. بنابراین اگر تسمه تایم خودرو خراب باشد، این تنظیم به هم ریخته و در پس آن سوپاپ ها نیز به موقع عمل نخواهند کرد! دقت داشته باشید که تسمه تایم های با طول عمر بالا و در شرف پارگی، خطر بزرگتری برایتان به همراه دارند. به این شکل که این تسمه تایم ها غالبا در زمان روشن بودن خودرو پاره شده و می توانند به سرسیلندرها صدمات جدی وارد کرده و هزینه های سنگینی را ایجاد کنند.
لرزش و صدای موتور در دور آرام
تسمه تایم خراب موجب می گردد تا پس از استارت خوردن، موتور اتومبیل فشار مضاعفی به خود وارد کرده و حرکات میل لنگ و بادامک با اختلال همراه شود. به همین دلیل لرزش غیر عادی و نیز صدایی آزاردهنده را دریافت می کنیم. اگر دقت بکنید، این صدا چیزی شبیه به تیک تیک می باشد که از داخل کاپوت و از محفظه ی موتور به گوش می رسد. به خاطر داشته باشید که این صدا می تواند نشانه ی پایین بودن سطح روغن یا فشار کم آن نیز باشد. این موضوعی ست که یک مکانیک می تواند واقعیت آن را به شما بگوید.
افزایش مصرف سوخت و به هم خوردن تنظیم اگزوز
اگر کمی دقت داشته باشید، حین خرابی تسمه تایم متوجه خروج دود اضافه و بیش از حد طبیعی از لوله اگزوز خودروی خود خواهید شد. در این حالت موتور برای حرکت فشار مضاعفی به قطعات خود وارد کرده و ضمن بالا رفتن میزان مصرف سوخت، دود اضافه ای نیز تولید می کند. البته این مشکل اگزوز می تواند دلایل فنی دیگری نیز داشته باشد، که در مطالب آینده به آن ها خواهیم پرداخت. اما حتما در صورت مشاهده ی چنین وضعیتی با یک مکانیک ماهر و متخصص مشورت نموده و تسمه تایم را مورد بازبینی قرار دهید.
مشکلات شتاب خودرو
همیشه حین رانندگی نیاز است که به دور موتور خودروی خود توجه داشته باشید. اگر در حالی که سرعت موتور را بالا برده و انتظار دریافت شتاب بیشتری را دارید، مشاهده نمودید که دور موتور به 3000 یا 4000 نزدیک می شود، باید به خرابی تسمه تایم شک کنید. دور موتور خودروی شما بالا می رود، در حالی که شتاب مورد نظر را از آن دریافت نمی کنید. در صورتی هم که خودرو شتاب مناسبی داشته باشد، دور موتور به شکلی غیرمنطقی بالا می رود. این موضوع می تواند به خرابی تسمه و یا شل شدن آن مربوط باشد. با این حساب برای حفظ سلامت خودروی خود و اجتناب از بروز هزینه های گزاف و پیش بینی نشده، حتما نسبت به علائم خرابی و پارگی تسمه تایم خودرو دقت داشته و نسبت به تعویض به موقع آن اقدام نمایید.
نشت روغن جلوی موتور
نشانه دیگر سایش احتمالی تسمه تایم ، نشت روغن موتور از پوشش تسمه تایم است. روکش تسمه تایم شما با یک سری پیچ و مهره ثابت نگه داشته شده است که با گذشت زمان شل می شود. مسئله دیگری که باعث نشت روغن می شود ، این است که در صورت خراب شدن یا نصب نادرست ، واشر بین پوشش تایم موتور و بلوک موتور فرسوده می شود. نشت روغن از روکش تایمینگ خودرو منجر به گرم شدن بیش از حد و همچنین سایش زودرس تسمه تایم می شود.
تغییر ظاهر تسمه تایم
اما مهم ترین چیزی که برای حفظ سلامت تسمه تایم و در پس آن، سلامت فنی خودرو توصیه می شود، تست و بازرسی دوره ای آن می باشد. ظاهر تسمه تایم به خوبی سلامت و یا خرابی را نشان می دهد. تسمه تایم های خراب، خوردگی دندانه داشته و یا شما قادر به مشاهده ی پارگی در قسمت های مختلف آن خواهید بود.
در ادامه چند مورد از ایرادات ظاهری تسمه تایم را در کنار دلایل خرابی و تعمیر آن برای شما اورده ایم.
1.تسمه تایم شکسته یا برده شده
دلایل احتمالی : 1) پارگی خط مستقیم بند ناف: تسمه قبل از اتصالات چین خورده است.
2) پارگی خط طناب رافل: جسم خارجی بین تسمه و قرقره سیمهای کششی را می شکند. یا کمربند بیش از 90 درجه پیچ خورده است یا قبل از نصب داخل آن چرخانده شده.
اقدامات اصلاحی: اطمینان حاصل کنید که دستورالعمل های مربوط به نصب درست تسمه را رعایت کنید و هرگز تسمه های تایم را سیم پیچ یا پیچ و تاب نکنید زیرا این باعث آسیب دیدن سیمهای کششی آن می شود.
2. بریده شدن دنده های تسمه
دلایل احتمالی : 1) عدم تنظیم میزان صحیح سفتی و انطباق نادرست.
اقدامات اصلاحی: تنظیم صحیح میزان سفتی
3. سایش دندان های تسمه
دلایل احتمالی : 1) عدم تنظیم میزان صحیح سفتی و یا قرقره های(چرخک ها) فرسوده
اقدامات اصلاحی: تنظیم صحیح میزان سفتی و جایگزین کردن قره قرها
4.دندان های توخالی
دلایل احتمالی : شل بودن تسمه و جویده شدن دنده ها توسط چرخ ها
اقدامات اصلاحی: اطمینان از سفتی پیج ها و تنظیم میزان سفتی.
5. ترک پشت تسمه
دلایل احتمالی : سردی و گرمی محیط.
اقدامات اصلاحی: رفع سردی و گرمی محیط
6. سایش بین دنده ها
دلایل احتمالی : سفتی بیش از حد تسمه و تیز بودن قرقرها
اقدامات اصلاحی: جایگزینی قرقره و تنظیم میزان سفتی
7.الودگی تسمه به روغن
دلایل احتمالی : نشت روغن.
اقدامات اصلاحی: رفع نشتی روغن.
8. سایش لبه های تسمه
دلایل احتمالی : فلنج های اسیب دیده و عدم انطباق صحیح تسمه
اقدامات اصلاحی: جایگزینی قره قره ها و تراز بندی صحیح تسمه
9. صدای تسمه
دلایل احتمالی : سفتی شلی تسمه و عدم انطباق صحیح فلنج ها
اقدامات اصلاحی: تنظشیم تسمه و فلنج.
سخن نهایی خرابی تسمه تایم
تعویض تسمه تایم یک گزینه نیست … این یک قسمت اساسی برای نگهداری صحیح وسیله نقلیه شما است. از خانواده خود مراقبت کنید.