تسمه تایم خودرو یکی از قطعات مهم و اصلی در خودرو محسوب میشود که وظایف مهمی را بر عهده دارد. این قطعه به دلیل مصرفی بودنش هر از مدتی نیاز به تعویض دارد و در صورت اشکالاتی در قطعات دیگر موجب پارگی آن میشود. در این مطلب اطلاعات لازم درباره تعویض تسمه تایم در اختیارتان قرار میدهیم.
تسمه تایم یک نوع تسمه از جنس لاستیک میباشد که در م وتور خودرو قرار گرفته و با متصل کردن میل سوپاپ به میل لنگ میزان گردش میل سوپاپ را مورد کنترل قرار میدهد. میل لنگ 2 برابر سرعت چرخیدن میل سوپاپ میباشد، تسمه تایم مهمترین کاری که در اینجا انجام میدهد باز و بسته شدن سوپاپ را کنترل میکند. در صورتی که سوپاپ در زمان تعیین شده باز و بسته نشود سوپاپ به درستی در مقابل پیستون قرار نگرفته و مهمترین کار موتور که مکش و تخلیه و تراکم و انفجار است به خوبی انجام نمیشود. جای قرار گرفتن این وسیله در هر خودرویی متفاوت میباشد، اما در اکثر خودروها بر روی سر سیلندر قرار گرفته است.
وظیفه تسمه تایم خودرو
اصلیترین قطعهای که در خودرو قرار دارد تسمه تایم است، اگر این تسمه در خودرو نباشد خودرو را نمیتوان روشن کرد. میل لنگ و میل سوپاپ به وسیله تسمه تایم به یکدیگر متصل میشوند و مشخص کردن زمان کارکرد میل سوپاپ به وسیله این قطعه صورت میگیرد. وقتی میل لنگ دو دور چرخش داشته باشد، یک دور میل سوپاپ شروع به چرخش میکند. زنجیر تایم در بعضی از خودروها به جای تسمه تایم برای تنظیم کردن زمان میل سوپاپ استفاده میشود.
زنجیر تایم دارای عمر بیشتری نسبت به تسمه تایم دارند طوری که قابل مقایسه با عمر پیشرانه موتور میباشد. هر یک از قطعات خوبی و بدیهای خاص خود را دارند، تسمه تایم به دلیل لاستیکی بودنش عمر مفید بیشتری دارد و توجه داشته باشید که به موقع باید تعویض شود. یکی از مزایای این قطعه نداشتن صدا نسبت به زنجیر تایم است، زنجیر تایم به دلیل جنس آهنی که دارد صدای بالایی دارد و مبلغ خریدش بیشتر و در صورت خرابی تعمیر سختی دارد.
عمر مفید تسمه تایم خودرو
اکثر کارخانههای خودروسازی عمر مفیدی که برای تسمه تایم خودرو پیشنهاد میکنند 60000 هزار کیلومتر یا به عبارتی 3 سال میباشد. به دلیل اینکه تسم تایم به قطعات مختلف خودرو آسیب وارد میکند بایستی قبل از اینکه به 60000 کیلومتر برسد آن را تعویض کنید.
بخوانید: علائم خرابی تسمه تایم
خطرات پارگی تسمه تایم
اگر تعویض تسمه تایم به موقع انجام نشود موجب پاره شدن آن میشود، اگر این قطعه از خودرو خراب و پاره شود آسیب بسیاری به خودرو وارد میکند. با پاره شدن تسمه تایم سوپاپ دچار نقص جدی میشود، سوپاپ و پیستون که در داخل سیلندر قرار گرفته با توجه به چرخش میل لنگ میل سوپاپ و پیستون و سوپاپ را زمانبندی میکند و این قطعات برخورد با یکدیگر پیدا نمیکنند.
در صورت پاره شدن تسمه، زمانبندی بین قطعات از بین میرود و اخلال در عملکرد خودرو به وجود میآید. کمترین خسارتی که حاصل این خرابی است، خراب شدن و کج شدن سوپاپ میباشد. با بالا رفتن سرعت موتور تسمه تایم پاره شده و به سیلندر آسیب وارد میکند. خودروهایی مانند پژو در معرض این آسیب هستند، در پرایدهایی با مدل پایین با پاره شدن این قطعه مشکلاتی برای خودرو به وجود نمیآید و در این حالت فقط خودرو خاموش میشود.
خاموش شدن خودرو به این علت است که شاتون کوتاه بوده و به سوپاپ دسترسی ندارد، در خودرویی مانند ریو خسارات زیادی در صورت پارگی تسم تایم به قطعات خودرو وارد میشود. تسمه دینام اهمیت بسیاری دارد و افراد به این قطعه از خودرو اهمیت زیادی نمیدهند. عمر تسمه دینام کمتر از تسمه تایم است و باید بعد از هر 20 هزار کیلومتر آن را تعویض کرد. با پاره شدن تسمه دینام تکههای آن به محفظه تایمینگ میرود و همین تکهها باعث پاره شدن آن میشود.
زمان تعویض تسمه تایم
اینکه تسمه تایم را چه زمانی تعویض کنید بستگی به میزان کارکرد خودرو دارد، مدت زمان تعویض این قطعه از خودرو در خودروها متفاوت میباشد. در کل وقتی کارکرد یک خودرو به 60 هزار کیلومتر برسد بهترین کار این است که آن را عوض نمایید. یکی از بهترین مواردی که کمک میکند این قطعه را تعویض کنید کیلومتر خودرو نمیباشد، به دلیل اینکه اگر خودرویی مدتها ساکن باشد و حرکت نکرده برای را انداختن آن باید تسمه عوض شود.
زمانی که برای استفاده از یک تسمه در خودرو تعیین میشود بین 3 تا 5 سال میباشد، بنابراین بر زای تعویض این قطعه به کیلومتر و زمان تولید آن توجه نکنید. برخی اوقات لازم میشود تسمه تایم زودتر از این مسائل عوض شود، اگر مواردی پیش بیاید و صدای تسمه تایم به گوش برسد باید آن را تعویض کرد. اگر مشاهده کردید از اگزوز دود زیاد از حد خارج میشود نشان دهنده خرابی تسمه است و نشان میدهد که احتراق به خوبی در موتور انجام نمیشود.
انواع مدل تسمه تایم خودرو
در کل تسمه تایم دو دسته هستند که به نوع خودرو بستگی دارد که از کدام یک تسمه استفاده شود؛ تسمه تایم و زنجیر تایم دو نوعی میباشند که برای خودرو انتخاب میشوند. هر کدام از این دو نوع تسمه کار کنترل و تنظیم تایمینگ را بر عهده دارند ولی یکی از این دو نوع عمر مفید و طولانیتری دارد. در زیر توضیحاتی در ارتباط با هر کدام در اختیارتان قرار میدهیم.
زنجیر تایم
بین تسم تایم و زنجیر تایم اختلاف زیادی وجود دارد، یکی از بهترین مزیتهایی که زنجیر تایم دارد عمر بالای آن میباشد. در خودروهایی که از زنجیر تایم استفاده می شود، عمر آن دقیقا مطابق با عمر موتور خودرو میباشد. برای به کار بردن زنجیر تایم در هر خودرویی این امکان وجود ندارد و فقط برخی از خودروها میتوانند از این قطعه با عمر بالا استفاده کنند.
تسمه تایم
جنسی که برای تسمه تایم به کار رفته پلاستیک میباشد و با توجه به جنسی که دارد عمر مفیدی دارد. در خرید این قطعه از خودرو باید به جنس و کیفیت و نحوه رانندگی و حتی نگهداری از آن توجه نمایید تا جنسی اصل خهریداری کنید.
تفاوت میان تسمه تایم و زنجیر تایم
- تسمه تایم به دلیل اینکه از جنس لاستیک با استحکام بالایی است اما زنجیر از جنس فلز ساخته شده.
- زنجیر تایم در فضای بیرون از پیشرانه جایگزاری شده اما این قطعه در فضای داخل پیشرانه تعبیه شده است.
- به دلیل اینکه زنجیر تایم جنسی فلزی دارد حتما باید روغن کاری شود و برای این کار از روغن موتور استفاده میشود. ولی به خاطر پلاستیکی بودن این قطعه نباید از روان کننده بر آن به کار گرفته شود.
- تسمه تاایم به دلیل اینکه یکی از قطعات مصرفی خودرو است اگر نیاز به تعویض داشته باشد، از قطعات یدکی اصلی برای خودرو باید خریداری کنید جهت اینکه از کیفیت آن مطمئن باشید.
- اگر تسمه پاره و یا آسیب ببیند خطراتی برای خودرو داشته که باید دقت لازم را در خرید ابزار یدک اصل به کار گیرید.
نکات مهم درباره تسمه تایم خودرو
- هرگز تسمه تایم خودرو باید تا بخورد و همچنین وسایلی چون جعبه ابزار بر روی آن قرار ندهید.
- حتما به طور مرتب تسمه تایم را بررسی و در فاصلههای مناسب اقدام به تعویض آن کنید.
- در هیچکدام یک از قسمتهای تسمه تایم نباید ضرب دیدگی و شکستگی و حتی ترک و پریدگی دندهها وجود داشته باشد.
- همه دندههای تسمه تایم باید سالم و بدون شکستگی باشند، اگر مشاهده کردید هر گونه پریدگی و ترک خوردن و باز شدگی در دندهها وجود دارد حتما این قطعه را عوض کنید.
- وقتی تسمه تایم را عوض میکنید سعی نمایید واتر پمپ هم عوض شود، زیرا اگر این قطعات معیوب باشند موجب خرابی در این وسیله از خودرو میشوند.
بخوانید: علائم خرابی واتر پمپ
علائم خرابی تسمه تایم خودرو
- موجب ساییدگی و یا کاملا از بین رفتن دندانههای تسمه تایم میشود.
- شاهد خروج بیش از حد دود از اگزوز خواهید بود.
- موتور به خوبی کار نمیکند.
- هنگام استارت زدن به درستی انجام نمیشود.
- زمان احتراق و روشن شدن خودرو این عمل به خوبی انجام نمیگیرد.
- پیستون شکسته و سوپاپ به حالت کج میشود.
- چراغ چک موتور روشن و اعلام خطر میکند.
دلیل خرابی شدن تسمه تایم خودرو
تنظیم نیودن تسمه تایم
یکی از دلایل مهمی که موجب پارگی و آسیب دیدن تسمه تایم میشود نبودن تنظیمات لازم بر این قطعه و هرزگردها میباشد. با قرار نگرفتن دندهها در جای خود باعث ساییدگی میشودکه همین خود عاملی برای ترک خوردن و پارگی این قطعه میباشد.
روان کنندهها
به دلیل استفاده کردن روان کننده و ضد یخ و گریس و روغن موتور در خودرو موجب ریخته شدن بر روی این قطعه شده و این قطعه دچار خوردگی شده و پاره میشود.
وجود ذرات آلوده روی قرقرهها و تسمه تایم
اگر ذرات آلوده بر روی تسمه تایم ریخته شود با گذشت زمان موجب ساییده و خراب شدن دندهها ی آن شده و آن را مستهلک میکند.
قرقره خورده شده و یا آسیب دیده
با ریخته شدن ذرات ریز بر روی قرقره ساییدگی و خوردگی در قرقرهها به وجود میآید که همین اتفاق موجب ترک و پوسته شدن تسمه تایم میشود.
اعمال بار بیش از اندازه به تسمه تایم
در صورتی که بار زیادی به تسمه تایم خودرو وارد شود ایجاد ترک در آن کرده و با گذشت زمان موجب پاره شدنش میشود. عواملی که باعث بار بیش از اندازه بر روی تسمه میشود عبارتند از خوردگی دندانه، بیش از حد کش آمدن این وسیله در خودرو و ترک در اندازههای کوچک و بزرگ میباشد.
شل بودن تسمه تایم خودرو
تسمه تایم باید با توجه به استانداردهای لازم کشسانی داشته باشد، اگر تسمه به راحتی از جای خود خارج شود موجب ساییدگی دندانهها میشود. برای اینکه بدانید تسمه کشش خوب و استانداردی دارد باید از معیارسنج استفاده کنید.
عدم استفاده از دنده مناسب
اگر از دنده مناسب در زمان سر بالایی استفاده نکنید موجب میشود فشار بالایی به سوپاپ وارد شده و ایجاد اختلالاتی در چرخیدن میل لنگ کرده و تسمه تایم خودرو را پاره میکند.