در سال های اخیر شاید در مورد اکتان زیاد شنیده باشید و همچینن با راننده هایی برخورد کرده باشید که به دنبال بنزینی با عدد اکتان بالا هستند.
عدد اکتان
احتمالا بار ها شنیده اید که عدد اکتان بنزین به طور مثال 95 است، به راستی عدد اوکتان بیانگر چه چیزی است؟
میزان مقاومت بنزین در برابر فشار و گرما، قبل از احتراق خود به خودی (بدون جرقه) را با عدد اکتان نشان می دهند و در واقع ارتباطی با میزان قدرت سوخت ندارد.
بنزین شامل ترکیبی از هیدروکربن هایی از جمله ایزواکتان و هپتان و …. است. ایزواکتان دارای 8 اتم کربن و هپتان دارای 7 اتم کربن می باشد. هپتان کمترین توانایی را برای متراکم شدن دارد و اما در مقابل ایزوکتان، قابلیت تراکم بسیار بالایی دارد. این بدین معنی است که اگر بنزینی دارای مقادیر بالایی از ایزواکتان باشد دیرتر دچار خودسوزی می شود.
زمانی که گفته می شود عدد اکتان بنزینی 95 است یعنی سوخت دارای نسبت 95 ایزو اکتان به 5 هپتان می باشد.( 95 درصد بنزین ایزواکتان و 5 درصد هپتان می باشد).
میزان اکتان چه تاثیری بر روی خودرو دارد؟
موتورها برای سوزاندن سوخت در یک احتراق کنترل شده طراحی شده اند. یک شعله از شمع شروع می شود و در تمام سیلندر می سوزد تا زمانی که تمام سوخت سیلندر سوخته شود.
احتراق خود به خودی که به آن خود اشتعال یا ضربه نیز گفته می شود، هنگامی اتفاق می افتد که افزایش دما و فشار حاصل از احتراق اولیه باعث اشتعال سوخت نسوز شود. این احتراق ثانویه کنترل نشده باعث افزایش فشار در سیلندر شده و باعث ایجاد ضربه می شود.
رقابت بین احتراق در نظر گرفته شده (کنترل شده) و ناخواسته (خود به خودی) باعث می شود که انرژی حاصل از سوخت در حال سوخت به طور یکنواخت پراکنده نشود، که می تواند باعث آسیب و فشار زیاد بر پیستون موتور قبل از ورود آن به حرکت قدرت شود (بخشی از چرخه هنگام حرکت پیستون در حال تولید نیرو است).
چه اکتانی برای خودرو ما مناسب است؟
شما باید از درجه اکتان مورد نیاز سازنده برای وسیله نقلیه خود استفاده کنید. بنابراین ، کتابچه راهنمای مالک خود را بررسی کنید. بیشتر وسایل نقلیه بنزینی برای کار با اکتان 87 طراحی شده اند ، اما برخی دیگر برای استفاده از سوخت اکتان بالاتر طراحی شده اند.
عوامل تاثیر گذار بر عدد اکتان
ارتفاع از سطح دریا
با افزایش ارتفاع از سطح دریا، عدد اکتان بنزین هم افزایش میابد، به ازای هر 300 متر افزایش ارتفاع، 1.4 به عدد اکتان بنزین اضافه می گردد.
رطوبت
رطوبت هم مانند ارتفاع با عدد اکتان نسبت مستقیم دارد. افزایش 1 گرم آب در هر کیلوگرم هوای خشک، 0.25 تا 0.32 به عدد اکتان می افزاید.
دمای هوا
هرچه دما کاهش پیدا کند عدد اکتان بالا می رود. با کاهش هر 5.6 درجه سانتیگراد دمای محیط نیز 0.44 تا 0.55 عدد اکتان را افزایش می دهد.
چرا برخی از تولید کنندگان بنزین با اکتان بالاتر را توصیه می کنند؟
برای موتورهایی که از نسبت فشرده سازی بیشتر و یا از شارژ بیش از حد یا توربوشارژ استفاده می کنند تا هوای بیشتری به موتور وارد شود ، اغلب سوخت های اکتان بالاتر لازم یا توصیه می شوند. افزایش فشار در سیلندر به موتور اجازه می دهد تا انرژی مکانیکی بیشتری از مخلوط هوا / سوخت معین استخراج کند اما برای جلوگیری از احتراق مخلوط به سوخت اکتان بالاتر نیاز دارد. در این موتورها ، سوخت با اکتان بالا باعث بهبود عملکرد و صرفه جویی در مصرف سوخت می شود.
اگر من از سوخت اکتان کمتری نسبت به وسایل نقلیه خود استفاده کنم چه می کنم؟
استفاده از سوخت اکتان کمتر از میزان مورد نیاز می تواند باعث ضعیف کارکردن موتور شود و به مرور زمان به موتور و سیستم کنترل میزان انتشار آسیب برساند. در وسایل نقلیه قدیمی موتور می تواند صدای “کوبشی” یا “پینگ” شنیدنی ایجاد کند. بسیاری از وسایل نقلیه جدیدتر می توانند زمان جرقه را برای کاهش ضربات را تنظیم کنند ، اما قدرت موتور و صرفه جویی در مصرف سوخت همچنان مورد تهدید باقی خواهد ماند.
استفاده از سوخت اکتان بالاتر از میزان مورد نیاز باعث بهبود مصرف سوخت یا عملکرد خودرو می شود؟
سوخت اکتان بالاتر ممکن است عملکرد و مسافت پیموده شده گاز را بهبود بخشد و انتشار دی اکسیدکربن (CO 2 ) را در حین کار شدید ، مانند یدک کشیدن تریلر یا حمل بارهای سنگین ، به ویژه در هوای گرم ، تا چند درصد کاهش دهد . با این حال ، در شرایط عادی رانندگی ، ممکن است کم و منفعت داشته باشید.
عدد اکتان بنزین ایران
عدد اکتان اعلام شده برای بنزین معمولی در ایران 87 و برای بنزین سوپر 95 است و همه مردم میدانند که این اعداد فقط در حد یک شایعه است و هیج سازمانی به طور رسمی عدد مربوط به بنزینهای عرضه شده در سطح کشور را تا کنون اعلام نکرده است.
چیزی که مشخص است اختلاف کیفیت شدید بنزین عرضه شده با کشورهای دیگر حتی کشورهای همسایه خودمان است و اگر تجربه رانندگی با خودروهای مشابه در ایران و کشورهای همسایه را داشته باشید متوجه تفاوت مصرف سوخت و شتاب خودروهای مشابه در ایران و کشور همسایه خواهید شد.
اکتان بوستر چیست؟
اکتان بوستر یا مکمل سوخت به شکل مایع بوده و به عنوان یک افزودنی به باک بنزین اضافه میشود ; اصلی ترین وظیفه این افزودنی کمک به احتراق بهتر بنزین، تمیز کردن محفظه بنزین که در نتیجه باعث سوخت رسانی بهتر و مانع ریپ زدن خودرو میشود.
اکتان بوستر مثل یک مواد غذایی برای خودرو است و عملکرد خودرو را بالا میبرد، همچنین باعث کاهش سوخت مصرف بنزین نیز میشود و در مسابقات ماشین استفاده زیادی از این محلول میشود.
نحوه استفاده از اکتان بوستر
همان طور که می دانید، هر شرکت برای محصول خود، طرز استفاده خاصی را در نظر می گیرد. اما در حالت کلی، نحوه استفاده از مکمل های بنزین در برندهای گوناگون باهم شباهت دارند. دلیل کوچک بودن بسته بندی اکتان بوسترها این است که نمی توان آن ها را به مدت زیادی نگه داشت.
خالی بودن باک بنزین به منظور محاسبه کردن درصد ترکیبی به طور دقیق، لازم است. بعد از ریختن اکتان بوستر در باک بنزین باید درصد ترکیبی بنزین در نظر گرفته شود. عمر مفید اکتان بوسترها در بهترین حالت یک سال است. پس بعد از خرید محصول حتما آن را استفاده کنید.
بخوانید: نحوه استفاده از مکمل های بنزین
درصد ترکیبی در باک بنزین و دستورالعمل های سازنده برای استفاده از انژکتورشوی را باید مانند مکمل های دیگر بدانید. انژکتورشوی را وقتی که باک بنزین تا حد ممکن خالی شد، به باک می ریزیم. بعد بنزین را طبق درصد ترکیبی سازنده و حجم باک می زنیم.
اکتان بوستر یا انژکتورشوی احتمال دارد کارکرد متفاوتی برای مدت زمان خاص در برخی از مکمل های سوخت داشته باشد. به عنوان مثال، استفاده از مکمل بنزین، در برخی محصولات لازم است که خودرو کمی درجا کار کند. ولی در مکمل های دیگر چنین نیست.