بهتر است که هر راننده های با روش های کنترل و تشخیص مشکلات مربوط به سیستم ترمز خودرو آشنا شود. سوراخ شدن شلنگ ترمز و صدا کردن لنت های ترمز به هنگام ترمزگیری از شایعترین مشکلات مربوط به سیستم ترمز خودرو میباشند. ترمز وسیله نقلیه مهمترین و ضروری ترین بخش برای فراهم نمودن ایمنی خودرو و سرنشینان آن است که پیوسته به کنترل و نگهداری نیاز دارد تا عملکرد آن دچار نقص نشود و خطری متوجه سرنشینان خودرو نگردد؛ لازم به ذکر است که با افزایش عمر خودرو مشکلات مربوط به سیستم ترمز خودرو نیز بیشتر خواهد شد و احتمال خطر بالاتر میرود. لنت ترمز بر اساس استاندارد خودرو سازان داخلی حدود بیست هزار کیلومتر پیمایش عمر میکند اما عوامل زیادی هستند که منجر به خرابی زود هنگام این قطعه خواهند شد.
نگاهی اجمالی بر سیستم ترمز خودروها
سیستم ترمز بیشتر خودروهای مدرن به صورت کاسهای یا دیسکی هستند. در ترمز دیسکی از یک روتور استفاده میشود که به کمک توپی چرخ، کالیپر، لنته ای ترمز و یک سیستم هیدرولیک، خودرو به سرعت متوقف میشود.
با فشار دادن پدال ترمز، سیستم هیدرولیک فشار و ضربه وارد شده بر روی پدال را به کالیپر منتقل میکند تا لنت ترمز بر روی موتور فشار وارد کند و سرعت خودرو کاهش یابد و در نهایت خودرو متوقف شود. در سیستم ترمز کاسهای نیز روال کار مطابق با آنچه گفته شد، میباشد؛ با فشار دادن پدال ترمز لنت های ترمز به کاسه چرخ میچسبد تا سرعت خودرو کاهش یابد و در نهایت متوقف شود. سیستم های ترمز مدرن نسبت به سیستم های اولیه از قابلیت اعتماد بالاتری برخوردار هستند که از قطعات بسیار زیادی تشکیل شده اند و به طور مداوم باید کنترل و تعمیر شوند.
بررسی لنت ترمز
مهمترین نکته در مورد لنت ترمز، توجه به مرغوب بودن جنس و کیفیت آن هنگام خرید است. با هر بار فشار دادن پدال ترمز در طول روز، این قطعه صدها بار با دیسک ترمز درگیر می شود پس باید کارایی مناسبی داشته باشد تا پیش از موعد آسیب نبیند. این موضوع ممکن است بر عکس هم اتفاق بیفتد؛ یعنی با اینکه مدت زیادی از عمر لنت ترمز خودرو گذشته است، وقتی آن را باز میکنید، با لنت ترمز سالم مواجه میشوید که یکی از مهمترین دلایل بروز تصادفات میباشد.
برای خرید لنت ترمز با کیفیت ژاپنی الیگ از لینک زیر اقدام کنید.
نشانه های وجود مشکل در سیستم ترمز خودرو
- لرزش پدال ترمز
- زیاد شدن مسافت خط ترمز
- کاهش سطح روغن ترمز در مخزن
- عملکرد ضعیف سیستم ترمز و کاهش قدرت آن
- روشن شدن چراغ اخطار لنت ترمز در صفحه پشت آمپر
- کم شدن ارتفاع پدال ترمز و نزدیک شدن به کف اتاق خودرو
- کشیده شدن خودرو به سمت راست یا چپ هنگام گرفتن ترمز
- شنیدن صدای جیغ یا سایر صداهای غیر متعارف از سمت چرخ ها به هنگام ترمز گیری
- روشن شدن چراغ ترمز دستی در بعضی مواقع به دلیل خرابی لنت ترمز
- چرب بودن لنت ها؛ در چنین مواقعی، پس از رانندگی طولانی مدت و گرم شدن لنت ترمز، ممکن است از این قسمت دود بلند شود و بوی سوختگی به مشام برسد
بخوانید: علائم خرابی لنت ترمز
خرابی لنت ترمز
لنت ترمز فرسوده باعث افزایش مسافت ترمزگیری میشود و دو قسمت فلزی آن به هم برخورد میکنند تا در نهایت سطح دیسک آسیب ببیند. ترک برداشتن سطح لنت ترمز، بیشتر در اثر بیش از اندازه گرم شدن آن به وجود میآید، تاثیر قابل توجهی را در زمان ترمز گیری لنت های ترمز و افزایش صدای جیر جیر آنها خواهد شد. به یاد داشته باشید که افزایش صدای لنت های ترمز در زمان ترمز گیری نشان از رسیدن به زمان تعویض لنت های ترمز دارد.
دلایل خرابی لنت ترمز
- ترک برداشن یا شکستن لنت ترمز
- بی کیفیتی مواد اولیه لنت ترمز
- نشت روغن از کانالهای مربوطه و ریختن آن روی لنت ترمز
- آسیب دیدن محفظه ترمز و جابهجایی بیدلیل و بیموقع لنتها
- ساییده شدن بیش از حد لنت ترمز و سهل انگاری در تعویض به موقع آن
- داغ شدن بیش از حد سیستم ترمز و آسیب رساندن به قطعاتی مثل لنتها
- استفاده از لنت ترمزی که مخصوص خودروی شما نیست و قرار گیری نامناسب آن در جای خود
- وارد شدن ضربههای شدید و ناگهانی به لنت ترمز که موجب لقی قطعه در جای خود یا آسیب دیدن آن میشود
خرابی روتور یا دیسک ترمز
سطح دیسک ترمز باید کاملاً صاف و صیقلی باشد تا بتواند به کمک لنت ترمز، خودرو را متوقف کند. اگر سطح روتور بر اثر گرما آسیب دیده باشد، در زمان ترمزگیری با نوسان دائمی پدال ترمز به سمت بالا و پایین مواجه خواهیم شد. اگر سطح دیسک ترمز بر اثر حرارت زیاد آسیب دیده باشد به رنگ آبی و بنفش تغییر خواهد کرد و در نتیجه کارایی ترمز کاهش خواهد یافت.
نشانه های خرابی دیسک ترمز
- لرزش پدال ترمز
- روشن شدن چراغ چک خط ترمز
- متمایل شدن خودرو به یک سمت
- عملکرد زودتر از موعد سیستم ترمز
- سفت شدن پدال ترمز و دیر عمل کردن آن
- شنیدن صدای صوت کشیدن یا صداهای غیرعادی دیگر از سمت دیسک ترمز
نشتی در سیستم ترمز
نشتی در سیستم ترمز بیشتر در بخش هیدرولیک اتفاق میافتد. اگر احساس کردید که پدال ترمز پایینتر از حد معمول قرار دارد، مطلع شوید که در سیستم ترمز خودرو نشتی وجود دارد. نشتی در ترمز باعث کم شدن روغن ترمز میشود و در نهایت کارکرد سیستم ترمز مختل میگردد؛ به یاد داشته باشید که راحتترین راه برای تشخیص وجود نشتی در سیستم ترمز، مشاهده لکه های روغنی بر روی کف پارکینگ خواهد بود. بهتر است که هرگونه نشتی در سیستم ترمز به سرعت رفع گردد تا از بروز حادثه جلوگیری نمایید.
چسبیدن لنت ترمز به دیسک ترمز
کالیپر ترمز باعث میشود که لنتهای ترمز به سطح روتور بچسبند و خودرو متوقف شود. اگر نگهدارنده و پینهای گیره ترمز که پیستونها بر روی آن قرار دارند خراب شوند، عملکرد لنتها و روتور به خاطر به هم چسبیدن آنها مختل خواهد شد؛ کشیده شدن خودرو به یک سمت و شتاب گیری کند خودرو از نشانههای وجود این مشکل میباشد که باعث گرم شدن بیش از حد لنتهای ترمز و دیسک ترمز میشود.
دیسک ترمز فرسوده
فشار زیاد به روتور های ترمز میتواند باعث تاب خوردن و فرسوده شدن آن شود. رانندگی در خارج شهر و سطوح ناهموار مانند کوه، بکسل کردن خودروهای دیگر و پارک کردن خودرو در کنار سیستمهای خودکار پاشش آب میتواند باعث ایجاد تاب خوردگی در روتور ها شود؛ به یاد داشته باشید که پاشیدن آب سرد به روتو رها باعث ایجاد مشکل در دیسک ترمز ها خواهد شد. دیسک ترمز تاب خورده در زمان ترمز گیری معمولاً باعث ایجاد مشکل در فرمان میشود و لرزش شدیدی را به همراه خواهد داشت. لازم به ذکر است که دیسک ترمزهای تاب خورده باعث افزایش مسافت ترمز گیری نیز خواهد شد.
کم شدن اثر ترمزگیری یا Brake Fade
این اصطلاح بدان معناست که به علت کاهش اصطکاک بین روتور و لنت ترمز، قدرت ترمزگیری کم میشود. اگر متوقف شدن خودرو از حالت معمول بیشتر طول بکشد، احتمال کم شدن اثر ترمزگیری پیش آمده است و نیاز به بررسی خواهد داشت؛ در بیشتر مواقع این مسئله یک مشکل کوتاه مدت است اما میتواند به مدت طولانی ادامه داته باشد. رانندگی کردن طولانی مدت در سرازیری میتواند باعث گرم شدن ترمزها شود و باعث کاهش کارایی لنت های ترمز و دیسک ترمز گردد. اثرBrake Fade ممکن است به صورت موقتی پیش بیاید اما برای حل مشکل بهتر است که لنتهای ترمز و روتور ها تعویض گردند.
دود کردن ترمزها
دود کردن ترمزها امری خطرناک است چرا که گرم شدن بیش از حد ترمزهایی که دود میکند به معنای سوختن لنتهای ترمز است یا اینکه ترمزها نشتی دارند.
بخوانید: علت داغ کردن و بوی بد لنت ترمز
روشن شدن چراغ ترمز
روشن شدن چراغ ترمز خودرو نشان دهنده وجود اشکالی اساسی در سیستم ترمز خودرو دارد که در بیشتر مواقع نشان دهنده وجود مشکل در سیستم هیدرولیک است؛ در این شرایط بهتر است که ابتدا پایین بودن ترمز دستی را کنترل نمایید تا اگر مشکل از آن ناشی نشود، تعلل نکنید و سیستم ترمز خودرو را در اولین فرصت ممکن بررسی و تعمیر نمایید.
مشکل در شلنگ ها
شلنگ معیوب یا آسیب دیده میتواند باعث به هم ریختن عملکرد کالیپرها شود تا در هنگام ترمزگیری، خودرو به یک طرف منحرف گردد. لازم به ذکر است که در بعضی مواقع فشار روغن ترمز در کالیپر بر اثر شلنگ های ایراد دار به خوبی منتقل نمیشود و مشکل ایجاد خواهد شد.
خرابی ترمز دستی
این احتمال وجود دارد که هنگام رانندگی پایین آوردن (آزاد کردن) ترمز دستی را فراموش کنید تا عملکرد خودرو دچار مشکل شود و سیستم ترمز آسیب بیند. اگر مدت زمان طولانی با ترمز دستی بالا حرکت کنید، ممکن است که ترمزها قفل کنند و پس از آزاد کردن آن، دیگر خودرو حرکت نکند.
خرابی سنسور ترمز
خرابی در سنسور ترمز خودرو باعث روشن شدن چراغ چک خودرو یا چراغ ABS خواهد شد. برای تشخیص خرابی سنسور میتوانید در مراکز تخصصی از دیاگ استفاده کنید .
خرابی روغن ترمز
عواملی چون نامرغوب بودن روغن ترمز، عدم توجه به سرویسهای دورهای، گرفتگی لولهها و کانالهای انتقال روغن، پوسیدگی یا پارگی لولههای انتقال روغن و نشت روغن، کثیف شدن روغن ترمز و عدم توجه به تعویض به موقع آن و رطوبت روغن از جمله عوامل مهم برای خرابی روغن ترمز هستند که نیاز به رسیدگی سریع دارند.
چند پیشنهاد برای حل مشکل دیسک ها
در صورتی که از پدال ترمز زیاد استفاده میکنید، حتما در موقع رانندگی از جاهایی که آب بر روی زمین است عبور نکنید، پاشیدن آب بر روی دیسک باعث تاب برداشتن آن خواهد شد.
در هنگامی که به مدت طولانی رانندگی کردید، هیچگاه به کارواش مراجعه نکنید. اگر هم قصد رفتن دارید، صبر کنید تا به قدر کافی چرخ های خودرو خنک شوند .
از لنتهای ترمز شرکتی و با کیفیت استفاده کنید؛ لنتهای تقلبی باعث خورده شدن سطح دیسک خواهند شد.
لنت خودرو را به موقع تعویض نمایید تا از پله شدن یا لبه زدن دیسک جلوگیری نمایید.
برای تست مرغوبیت لنت ها، لنت نو را به سطح دیسک بسابید و در صورت ریختن برادههای ریز از مرغوب بودن جنس لنتها مطمئن شوید؛ در صورت صابونی بودن لنت و نریختن براده، لنت در هنگام ترمزگیری صدا خواهد داد و باعث داغ شدن دیسک میشود .
از دست ندهید: زمان تعویض دیسک ترمز